پهنه بندی کلیماتوریسمی و اکو توریسمی منطقه آزاد ارس با استفاده از شاخصهای اقلیم آسایش و مدل تحلیل شبکه(anp)

در این پژوهش ابتدا با استفاده از شاخص های متوسط نظر پیش بینی شده(pmv)، دمای معادل فیزیولوژیک (pet)، شاخص اقلیم گردشگری(tci) و دمای موثر استاندارد(set) به ارزیابی اقلیم گردشگری منطقه آزاد ارس پرداخته شده است. به این منظور داده های 8 ایستگاه سینوپتیکی در بازه زمانی 2008 تا 1999 به روش توصیفی و تحلیلی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. سپس با انجام مطالعات محلی و با استفاده از نظر کارشناسان شاخص pet به عنوان مناسب ترین شاخص انتخاب گردید. نتایج این شاخص بیان گر این است که در ماه های ژانویه، فوریه، مارس و همین طور نوامبر و دسامبر در تمام پهنه تنش سرمایی حاکم است در حالی که در ماه های جولای و آگوست تنش گرمایی وجود دارد. ماه های آوریل، می و اکتبر مناسب ترین ماه از نظر شرایط اقلیمی برای گردشگری است. در بخش دیگر این تحقیق برای ارزیابی و پهنه بندی اکوتوریسمی منطقه، انواع فعالیت های اکوتوریسمی و توابع مربوط به آن ها با در نظر گرفتن پتانسیل های منطقه مشخص گردید. سپس به کمک توابع موجود در arcgis پهنه های مناسب جهت توسعه کوهنوردی، دامنه نوردی، ورزش های آبی و ماهی گیری و بازدید از طبیعت مشخص شد. در مرحله ی بعد فعالیت های اکوتوریسمی با استفاده از مدل anp مورد ارزیابی قرار گرفت و مشخص گردید که ورزش های آبی و ماهی گیری با وزن 362/0 دارای بیشترین اولویت برای ایجاد و توسعه در منطقه می باشد. در نهایت به منظور تعیین مطلوبیت دسترسی به امکانات و زیرساخت های گردشگری نقشه ای تحت عنوان فاصله از امکانات و جاذبه ها تهیه گردید و با نقشه حاصله از ترکیب تمام فعالیت های اکوتوریسمی تلفیق شد. نتایج نشان داد که 42 درصد از کل منطقه دارای شرایط مساعد و 26 درصد فاقد شرایط مناسب برای گسترش فعالیت های اکوتوریسمی می باشد. در این میان بخش مرکزی منطقه آزاد به همراه دیگر قسمت های منطقه(نوردوز، خدا آفرین و قلی بیگ لو) بیشترین پتانسیل را در زمینه گردشگری طبیعی(اکوتوریسم) برای ایجاد و گسترش در سطح دو شهرستان دارا می باشند.